- การพัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- มาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- กระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- แหล่งผลิตปลาส้มที่สำคัญในประเทศไทย
- ปัญหาที่มักพบในการผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- การแก้ไขปัญหาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
- ผลิตภัณฑ์ปลาส้มที่ได้รับความนิยมจากผู้บริโภค
- บทสรุป
- อ้างอิง
- All Pages
Page 6 of 10
ปัญหาที่มักพบในผลิตภัณฑ์ปลาส้ม
ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ปลาส้มมักประสบปัญหาในเรื่องการควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์ เกิดการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์และสารเคมีที่อาจเกิดอันตรายต่อผู้บริโภค รวมทั้งผลิตภัณฑ์มีรสชาติไม่คงที่ทำให้ผู้ประกอบการปลาส้มหลายรายยังไม่สามารถขอการรับรองตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2558) โดยสาเหตุที่ทำให้คุณภาพของผลิตภัณฑ์ปลาส้มลดลงไม่ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด ได้แก่
1) กระบวนการผลิตปลาส้มของผู้ประกอบการบางรายไม่ได้ปฏิบัติตามสุขลักษณะที่ดี เช่น ไม่มีโรงเรือนที่ใช้ในการผลิต หรือมีโรงเรือนแต่ไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิต (Good Manufacturing Practice : GMP) ซึ่งอาจทำให้เชื้อจุลินทรีย์ก่อโรค เช่น Salmonella spp., Clostridium perfringens และ E.coli ที่ปนเปื้อนมากับวัตถุดิบหรือกระบวนการผลิตเจริญเติบโตได้
2) การใช้สารเคมีในปริมาณที่มากกว่ามาตรฐานกำหนด เช่น โซเดียมหรือโพแทสเซียมไนเทรต และโซเดียมหรือโพแทสเซียมไนไทรต์ ส่งผลให้คุณภาพของผลิตภัณฑ์ปลาส้มไม่ได้มาตรฐานและไม่ปลอดภัยต่อสุขภาพของผู้บริโภค
นอกจากนี้ การผลิตปลาส้มเป็นการหมักโดยใช้จุลินทรีย์ตามธรรมชาติที่มักให้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพไม่สม่ำเสมอ เนื่องจากไม่มีการควบคุมชนิด จำนวนของจุลินทรีย์ที่มีบทบาทในการหมักแต่ละครั้งของการผลิต และไม่มีการควบคุมปัจจัยภายนอกระหว่างการหมัก เช่น น้ำที่ออกมาจากปลาส้มจะขุ่น มีฟองมาก กลิ่นเหม็น เนื้อปลายุ่ย และมีกลิ่นข้าวบูด ซึ่งอาจเกิดจากการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ชนิดอื่นที่ไม่เหมาะสมแก่การผลิตปลาส้ม หรือจุลินทรีย์ชนิดที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้บริโภค ปัญหาเหล่านี้จึงมีผลต่อความปลอดภัยและความสูญเสียด้านเศรษฐกิจ อีกทั้ง ปลาส้มยังเป็นสินค้าที่มีอายุการเก็บรักษาสั้น ทำให้การขยายตลาดเป็นไปได้ค่อนข้างช้า (มาโนชญ์, 2548) ซึ่งการตรวจหาจำนวนจุลินทรีย์ในผลิตภัณฑ์ปลาส้มจากแหล่งต่างๆ ได้ผลดังตารางที่ 2
ตารางที่ 2 จำนวนโดยเฉลี่ยของจุลินทรีย์ทั้งหมดและแบคทีเรียแลกติกที่ตรวจพบในผลิตภัณฑ์ปลาส้ม (หมักได้ 3 วัน)