ยาสีฟัน

Page 4 of 10

สูตรยาสีฟัน (toothpaste formulation)

ตัวอย่างของสูตรยาสีฟันพบได้มากมายในสิทธิบัตรต่างๆ บทความนี้แสดงตัวอย่างของยาสีฟันแต่ละชนิดเพื่อเป็นแนวทางและให้เห็นถึงความแตกต่างของยาสีฟันแต่ละชนิด ดังนี้

1. ยาสีฟันแบบขุ่น (opaque formulations) ยาสีฟันโดยทั่วไปที่มีราคาไม่แพงจะผสมสารป้องกันฟันผุเท่านั้น แต่การที่จะให้ยาสีฟันป้องกันฟันผุได้ผลจริงๆ นั้นจะต้องผสมทั้งเกลือฟลูออไรด์และสารต้านจุลินทรีย์(antimicrobials) ด้วย การที่จะได้ยาสีฟันเป็นแบบขุ่นหรือแบบใสขึ้นอยู่กับชนิดและปริมาณของส่วนผสมในสูตรยาสีฟันนั้น ปริมาณของส่วนผสมแต่ละชนิดจะต้องเหมาะสมเพื่อให้ยาสีฟันมีความคงตัวตลอดอายุการเก็บและไม่สูญเสียคุณสมบัติของเกลือฟลูออไรด์ในระหว่างการเก็บซึ่งจะทำได้โดยการเลือกวัตถุดิบและกระบวนการผลิตที่เหมาะสมและใช้สารที่ช่วยให้สูตรมีความคงตัว

2. ยาสีฟันแบบใส (transparent formulations) การทำให้ยาสีฟันใส ค่าดรรชนีหักเห (refractive indices) ของส่วนที่เป็นของเหลวทั้งหมดในสูตรจะต้องเท่ากับค่าดรรชนีหักเหของส่วนที่เป็นของแข็งซึ่งของแข็งส่วนใหญ่ในสูตรคือ สารขัดถู ซึ่งให้แสงผ่านได้สูงสุด ยาสีฟันที่ได้จึงใส โดยวัตถุดิบแต่ละชนิดที่เป็นส่วนประกอบของยาสีฟันจะมีค่าดรรชนีหักเหดังแสดงในตารางที่ 3 และตัวอย่างของสูตรยาสีฟันแบบต่างๆ แสดงไว้ในตารางที่ 4-8

ตารางที่ 3 ค่าดรรชนีหักเหส่วนประกอบของยาสีฟัน

วัตถุดิบ

ค่าดรรชนีหักเห

ซิลิกา

อะลูมินา

คาร์บอเนต

ซอร์บิทอล

กลีเซอรอล

น้ำ

1.45-1.46

1.52-1.55

1.148-1.168

1.455-1.461

1.4729

1.333

ตารางที่ 4 สูตรยาสีฟันแบบขุ่นผสมโซเดียมฟลูออไรด์

สูตรยาสีฟันแบบขุ่นผสมโซเดียมฟลูออไรด์

ร้อยละ

1. ไฮเดรตซิลิกา (hydrate silica)

2. แซนแทน กัม (xanthan gum)

3. ไฮดรอกซีเอทิล เซลลูโลส (hydroxyethyl cellulose)

4. ซอร์บิทอล (sorbitol, 70%)

5. กลีเซอรอล (glycerol)

6. เอ็น-เอทิล โคโคอิลทอเรต (N-ethyl cocoyl taurate)

7. สารแต่งกลิ่นและรสชาติ (flavor)

8. โซเดียม แซ็กคารินเนต (sodium saccharinate)

9. แซ็กคาริน (saccharin)

10. โซเดียมกลูโคเนต (sodium gluconate)

11. โซเดียมเบนโซเอต(sodium benzoate)

12. โซเดียม (sodium fluoride)

13. ซิงค์คลอไรด์ (zinc chloride)

14. ไทเทเนียมไดออกไซด์ (titanium dioxide)

15. น้ำ (water)

3.75

1.3

0.7

0.10

0.80

0.20

0.22

0.80

ใส่ให้ครบ 100%

ตารางที่ 5 สูตรยาสีฟันแบบขุ่นผสมโซเดียมฟลูออไรด์กับสารต่อต้านเชื้อโรค

สูตรยาสีฟันแบบขุ่นผสมโซเดียมฟลูออไรด์กับสารต่อต้านเชื้อโรค

ร้อยละ

1. อะลูมินาไตรไฮเดรต (alumina trihydrate)

2. โซเดียมโมโนฟลูออโรฟอสเฟต (sodium monofluorophosphate)

3. โซเดียมไฮดรอกซีเมทิลเซลลูโลส (SCMC)

4. ซอร์บิทอล (sorbitol, 70%)

5. โซเดียม พีเอเอส(Na PAS)

6. โซเดียม แอลเอเอส(Na LAS)

7. สารแต่งกลิ่นและรสชาติ (flavor)

8. โซเดียมแซ็กคารินเนต (sodium saccharinate)

9. ซิงค์ซิเตรตไดไอเดรต(zinc citrate dehydrate)

10. ไตรโคซาน(tricosan)

11. ฟอร์มัลดีไฮด์(formaldehyde)

12. น้ำ (water)

0.85

0.8

1.88

0.63

1.2

0.18

1.0

0.5

0.04

ใส่ให้ครบ 100%

ตารางที่ 6 สูตรยาสีฟันควบคุมหินปูน

สูตรยาสีฟันควบคุมหินปูน

ร้อยละ

หน้าที่

1. ซิลิกา(silica)

2. ซอร์บิทอล(sorbitol, 70%)

3.กลีเซอรอล (glycerol)

4. เตตตระโพแทสเซียม ไพโรฟอสเฟต

5. โซเดียมโมโนฟลูออโรฟอสเฟต

6. โซเดียมลอริลซัลเฟต(SLS, 30%)

7. แซนแทน กัม(xanthan gum)

8. คาร์โบพอล พอลิเมอร์ (carbopol polymer)

9. โซเดียมแซ็กคาริน(sodium saccharin)

10. สารแต่งกลิ่นและรสชาติ (flavor)

11. สี

12. น้ำที่ไม่มีไอออน

14.5

42.85

9.6

2.90

0.75

1.00

0.43

0.35

0.20

q.s

27.42

สารขัดถู

สารให้ความชุ่มชื้น/สารให้ความหวาน

สารให้ความชุ่มชื้น

สารต่อต้านคราบหินปูนที่เกาะตามซอกฟัน

สารต่อต้านฟันผุ

สารลดแรงตึงผิว

ตัวยึดสารต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน

สารให้ความหวาน

ตัวทำละลาย

หมายเหตุ สูตรยาสีฟันควบคุมหินปูนสูตรนี้มีลักษณะภายนอกเป็นเจลโปร่งแสง ความหนืด 63,000 centipoise

(cP) pH ประมาณ 7.8 ผ่านเสถียรภาพ (4 สัปดาห์ที่ 45 องศาเซลเซียส)

ตารางที่ 7 สูตรยาสีฟันที่ใช้แคลเซียมคาร์บอเนตเป็นสารขัดสี (calcium carbonate-filled toothpaste)

วัตถุดิบที่ใช้

ร้อยละโดยน้ำหนัก

หน้าที่

1. แคลเซียมคาร์บอเนต(calcium carbonate USP/FCC)

2. ซอร์บิทอล (sorbitol, 70%)

3. กลีเซอรอล(glycerol)

4. โซเดียมโมโนฟลูออโรฟอสเฟต

5. โซเดียมลอริลซัลเฟต(SLS, 30%)

6. แซนแทน กัม(xanthan gum)

7. คาร์โบพอล พอลิเมอร์(carbopol polymer)

8.โซเดียมแซ็กคาริน(sodium saccharin)

9. สารแต่งกลิ่นและรสชาติ (flavor)

10. สี

11. น้ำที่ไม่มีไอออน

14.5

43.0

4.82

0.07

0.75

0.34

0.62

0.70

0.20

q.s

สารขัดถู

สารให้ความชุ่มชื้น/สารให้ความหวาน

สารให้ความชุ่มชื้น

ตัวยึดสารต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน

สารต่อต้านฟันผุ

สารลดแรงตึงผิว

ตัวยึดสารต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน

สารให้ความหวาน

ตัวทำละลาย

หมายเหตุ สูตรยาสีฟันที่ใช้แคลเซียมคาร์บอเนตเป็นสารขัดสีมีลักษณะภายนอกเป็นเจลขุ่น ความหนืด 20,000

ถึง 25,000 centipoise (cP) pH ประมาณ 7.6 ผ่านเสถียรภาพ (4 สัปดาห์ที่ 45 องศาเซลเซียส) และ

มีความถ่วงจำเพาะ 1.3

ตารางที่ 8 สูตรยาสีฟันแบบโปร่งแสงสูตรผสมฟลูออไรด์ (fluoride gel toothpaste)

วัตถุดิบที่ใช้

ร้อยละโดยน้ำหนัก

หน้าที่

1. ซิลิกา (silica)

2.ซอร์บิทอล (sorbitol, 70%)

3.กลีเซอรอล (glycerol)

4.โซเดียมโมโนฟลูออโรฟอสเฟต

5.โซเดียมลอริลซัลเฟต (SLS, 30%)

6. แซนแทน กัม (xanthan gum)

14.5

43.00

9.6

0.75

1.0

0.43

สารขัดถู

สารให้ความชุ่มชื้น/สารให้ความหวาน

สารให้ความชุ่มชื้น

สารต่อต้านฟันผุ

สารลดแรงตึงผิว

ตัวยึดสารต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน

7. คาร์โบพอล พอลิเมอร์(carbopol polymer)

8.โซเดียมแซ็กคาริน(sodium saccharin)

9. สารแต่งกลิ่นและรสชาติ (flavor)

10. สี

11. น้ำที่ไม่มีไอออน

0.35

0.20

q.s

30.17

ตัวยึดสารต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน

สารให้ความหวาน

ตัวทำละลาย

หมายเหตุ สูตรยาสีฟันแบบโปร่งแสงสูตรผสมฟลูออไรด์มีลักษณะภายนอกเป็นเจลโปร่งแสง ความหนืด

28,000 centipoise (cP) pH ประมาณ 5.3 ผ่านเสถียรภาพ (4 สัปดาห์ที่ 45 องศาเซลเซียส)