ขยะหรือมูลฝอย (Solid waste) หมายถึง เศษกระดาษ เศษผ้า เศษอาหาร เศษสินค้า เศษวัตถุ ถุงพลาสติก ภาชนะที่ใส่อาหาร เถ้า มูลสัตว์ ซากสัตว์หรือสิ่งอื่นใดที่เก็บกวาดจากถนน ตลาด ที่เลี้ยงสัตว์หรือที่อื่น รวมถึงมูลฝอยติดเชื้อ มูลฝอยที่เป็นพิษ หรืออันตรายจากชุมชน หรือครัวเรือน ยกเว้นวัสดุที่ไม่ใช้แล้วของโรงงานซึ่งมีลักษณะและคุณสมบัติที่กำหนดไว้ตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน โดยขยะนับเป็นหนึ่งในปัญหามลพิษหลักของประเทศ เนื่องจากพบว่าประเทศไทยมีปริมาณขยะเพิ่มมากขึ้นทุกปี และมีอัตราการนำขยะกลับมาใช้ใหม่ในปริมาณที่ต่ำมาก หากไม่มีการกำจัดขยะเหล่านี้ให้ถูกต้องและเหมาะสม ส่งผลให้เกิดปัญหาต่อสภาพแวดล้อม รวมถึงเกิดผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม
(ที่มา : http://www.trueplookpanya.com/blog/content/59995/)
การลดปริมาณขยะเป็นหน้าที่ของเราทุกคนที่ต้องร่วมมือกัน ต้องอาศัยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน ซึ่งแนวทางการจัดการขยะสามารถปฏิบัติได้โดยใช้หลัก 3Rs คือ
1. ใช้น้อย หรือลดการใช้ (Reduce) โดยลดปริมาณการใช้ลง ใช้เท่าที่จำเป็น การเลือกใช้สินค้าที่อายุการใช้งานสูง รวมถึงหลีกเลี่ยงการใช้อย่างฟุ่มเฟือยเพื่อลดการสูญเปล่าและลดปริมาณขยะให้มากที่สุด เช่น ใช้ตะกร้าหรือถุงผ้าแทนการใช้ถุงพลาสติกในการจับจ่ายซื้อของ ใช้แก้วส่วนตัวแทนการใช้แก้วครั้งเดียวแล้วทิ้ง ใช้ปิ่นโตหรือกล่องใส่อาหารแทนการใช้กล่องโฟมซึ่งย่อยสลายยาก และการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ชนิดเติม (Refill)
(ที่มา : http://www.slowlife.company/ใช้-ถุงผ้า-ใส่อาหารสด/) (ที่มา : https://www.joom.com/th/products/
1521621147164053434-204-1-709-3406950198)
2. ใช้ซ้ำ (Reuse) เป็นการนำของเสียบรรจุภัณฑ์หรือวัสดุเหลือใช้กลับมาใช้ใหม่ โดยไม่ผ่านกระบวนการ แปรรูปหรือแปรสภาพ เช่น นำถุงพลาสติกมาเป็นถุงขยะ การใช้กระดาษทั้ง 2 หน้า นำเสื้อผ้าหรือของเล่นไปบริจาคให้ผู้อื่น นำไปขายสินค้ามือสอง รวมถึงการทำสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ จากวัสดุเหลือใช้ ได้แก่ นำยางรถยนต์มาผลิตเก้าอี้ นำขวดพลาสติกมาดัดแปลงเป็นแจกันหรือที่ใส่ของอเนกประสงค์ และนำเศษผ้ามาทำเปลนอน
(ที่มา : http://www.vkk-packaging.com/มาตรฐานขนาดของกระดาษ/) (ที่มา : https://www.sanook.com/campus/1370952/)
3. รีไซเคิล หรือแปรรูปใช้ใหม่ (Recycle) โดยนำขยะรีไซเคิล ของเสียบรรจุภัณฑ์ หรือวัสดุเหลือใช้มาแปรรูปเป็นวัตถุดิบในกระบวนการผลิต หรือเพื่อผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ เช่น การนำกระป๋องอะลูมิเนียมมาหลอมเป็นขาเทียม นำกล่องเครื่องดื่ม UHT มาแปรรูปเป็นกระเป๋า นำกระดาษมาแปรรูปเป็นกล่องทิชชู และการนำขวดพลาสติก (PET) มาแปรรูปเป็นเสื้อ ทั้งนี้ การรีไซเคิลนอกจากจะช่วยลดปริมาณขยะแล้ว ยังสามารถช่วยลดการใช้พลังงานและลดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
(ที่มา : https://ccs2-onlinemarket.tecs4.com/index.php/ (ที่มา : https://www.isranews.org/isranews-pr-news/71388-gc.html)
used-osop/กระเป๋าสานจากกล่องนมพาสเจอร์ไรท์-detail.html)
จะเห็นได้ว่า แนวทางการจัดการขยะโดยใช้หลัก 3Rs เป็นวิธีการง่ายๆ ที่เราทุกคนสามารถปฏิบัติได้ในชีวิตประจำวัน เพื่อลดปริมาณขยะจากบ้านเรือนและชุมชน ส่งผลให้คุณภาพสิ่งแวดล้อมดีขึ้น มีความสะอาด รวมทั้งยังช่วยประหยัดทรัพยากรธรรมชาติ และลดการใช้พลังงานได้อีกด้วย ซึ่งหากทุกคนตระหนักและมีจิตสำนึกที่ดีในการรักษาความสะอาดทั้งในบ้านเรือนของตัวเอง ถนนหนทาง สถานที่ทำงาน หรือที่สาธารณะอื่นๆ ทิ้งขยะให้เป็นที่เป็นทาง ไม่มักง่าย เพียงเท่านี้โลกของเราก็จะน่าอยู่ไปอีกนานแสนนาน
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. คู่มือปฏิบัติการ 3 ใช้ (3R) เพื่อจัดการขยะชุมชน. [ออนไลน์] [อ้างถึงวันที่ 13 สิงหาคม 2562].
เข้าถึงจาก : http://www.pcd.go.th/file/06-09-61/16.pdf
สำนักจัดการกากของเสียและสารอันตราย กรมควบคุมมลพิษ. คู่มือแนวทางการลด คัดแยก และใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย สำหรับอาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมหมู่บ้าน. [ออนไลน์] [อ้างถึงวันที่ 13 สิงหาคม 2562]. เข้าถึงจาก : http://www.mt.mahidol.ac.th/MT_Green/images/knowledge/แนวทางการลดคัดแยก%20
และใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย.pdf
สำนักจัดการกากของเสียและสารอันตราย กรมควบคุมมลพิษ. คู่มือประชาชน การคัดแยกขยะมูลฝอยอย่างถูกวิธีและเพิ่มมูลค่า. [ออนไลน์] [อ้างถึงวันที่ 13 สิงหาคม 2562].
เข้าถึงจาก : http://infofile.pcd.go.th/waste/3Rs.pdf?CFID=1792856&CFTOKEN=41292535