
วศ.อว.ลงพื้นที่ตรวจประเมินการควบคุมคุณภาพการผลิตหน้ากากอนามัยแบบผ้า
วันที่ 18-19 สิงหาคม 2563 กลุ่มรับรองคุณภาพผล...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตร “วิทยาศาสตร์การหมักอาหารให้ปลอดภัย” ณ จังหวัดนนทบุรี
วันที่ 5 สิงหาคม 2563 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการ...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี “การแปรรูปมะนาว” ณ จังหวัดชลบุรี
กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทย...

วศ.อว. ลงพื้นที่ให้คำปรึกษาเชิงลึกแก่ผู้ประกอบการ OTOP ประเภทอาหาร ณ จังหวัดเพชรบุรี
วันที่ 23 กรกฎาคม 2563 กลุ่มผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม ส...
พืชให้สี
สีย้อมธรรมชาติจากพืช (Vegetable Dyes) สีย้อมที่ได้จากพืชจัดเป็นกลุ่มสารสีหลักของสีย้อมธรรมชาติ โดยเป็นสีย้อมที่ได้จากทุกส่วนของพืชทั้ง ราก เปลือก ลำต้น เนื้อไม้ ใบ ดอก ผล และเมล็ด ซึ่งสีย้อมกลุ่มนี้มีความหลากหลาย สามารถแบ่งโดยใช้กรรมวิธีการย้อมเป็นเกณฑ์ได้ 2 กลุ่มคือ.-
- การย้อมเย็น หรือการย้อมแบบหมัก เป็นสีย้อมที่ได้จากพืช เช่น ผลมะเกลือ ห้อม และคราม เป็นการย้อมสีจากพืชที่มีกรรมวิธีการย้อมโดยไม่ใช้ความร้อน แต่อาศัยคุณสมบัติธรรมชาติของสารสี และปฏิกิริยาเคมีทางธรรมชาติช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย โดยจะหมักเส้นใยไว้ในน้ำย้อมที่อุณหภูมิปกติ ซึ่งพืชแต่ละชนิดจะมีรายละเอียดวิธีการย้อมที่แตกต่างกันตามชนิดของสารสีที่ได้จากพืช
- การย้อมแบบร้อน สีย้อมธรรมชาติที่ใช้การย้อมแบบร้อน จะเป็นสีย้อมที่ได้จากพืชทั่วไปและครั่ง โดยจะนำวัตถุดิบย้อมสีมาสับให้ละเอียดแล้วต้มให้เดือดเพื่อสกัดสารสีออกจากพืช จากนั้นจึงทำการย้อมกับเส้นใย จะมีการใช้ความร้อนและสารช่วยย้อมช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย
วันที่ 7-10 กันยายน 2561 ดร.พจมาน ท่าจีน เลขานุการกรม นายธีระชัย รัตนโรจน์มงคล นักวิทยาศาสตร์เชี่ยวชาญ พร้อมทีมนักวิทยาศาสตร์จากกรมวิทยาศาสตร์บริการ ลงพื้นที่ตรวจติดตามผลการดำเนินงานโครงการยกระดับสินค้า OTOP (Big rock) จ.แม่ฮ่องสอน ซึ่งได้ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ในการนำวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมมาช่วยพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการ กลุ่มผ้า เครื่องแต่งกาย และกลุ่มสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร โดยครั้งนี้ติดตามและให้คำปรึกษาเชิงลึกผู้ประกอบการจำนวน 61 กลุ่ม เป็นผ้า 46 กลุ่ม สมุนไพรไม่ใช่อาหาร 15 กลุ่ม ในเขตพื้นที่ อ.เมือง อ.ปางมะผ้า อ.ปาย อ.สบเมย อ.แม่สะเรียง อ.แม่ลาน้อย และ อ.ขุนยวม
ดร.พจมานฯ กล่าวว่า การดำเนินงานภายใต้โครงการยกระดับสินค้า OTOP ซึ่งจังหวัดแม่ฮ่องสอนเป็นจังหวัดเป้าหมายที่ได้ยกระดับ ทางกรมวิทยาศาสตร์บริการทำความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เพื่อที่จะนำวิทยาศาสตร์เข้ามาช่วยผู้ประกอบการ ซึ่งหลักๆเป็นกลุ่มทางด้านสิ่งทอ จะเป็นเสื้อกะเหรี่ยงและย่าม ด้านสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหารจะเป็นสบู่และผลิตภัณฑ์ต่างๆที่ใช้สมุนไพรในท้องถิ่นมาผลิต จากการดำเนินงานดังกล่าว เราได้เก็บตัวอย่างของผลิตภัณฑ์ไปทดสอบในห้องปฏิบัติการพบว่าผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ยังไม่ผ่านตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน หรือ มผช. เราจึงนำวิทยาศาสตร์เข้ามาเพื่อใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ มีกระบวนการตั้งแต่การอบรม การถ่ายทอดเชิงลึก เมื่อทางผู้ประกอบการไปพัฒนาสินค้าแล้วเราก็เก็บตัวอย่างเพื่อไปทดสอบที่ห้องปฏิบัติการอีกครั้ง ผลก็คือผลิตภัณฑ์ผ่านตามมาตรฐาน ซึ่งจะเห็นได้ว่ากระบวนการส่วนนี้มีผลโดยตรงต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ต่อจากนั้นเราจึงมาตรวจติดตามและมอบวัสดุ ซึ่งจะทำให้ผู้ประกอบการสามารถนำเอาวัสดุไปผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ ในขั้นตอนต่อไปก็จะพาผู้ประกอบการในจังหวัดแม่ฮ่องสอนไปเปิดตลาดที่เชียงใหม่หน้าห้างสรรพสินค้าเมญ่า บริเวณนิมมานเหมินทร์ ระหว่างวันที่ 22-23 กันยายนนี้ ต่อจากนั้นจะคัดกลุ่มผู้ประกอบการที่มีศักยภาพมีความพร้อมในด้านผลิตภัณฑ์ เชิญชวนไปจำหน่ายที่ห้างสรรพสินค้าชั้นนำในกรุงเทพฯ เพื่อให้สินค้าออกสู่ท้องตลาดได้กว้างมากยิ่งขึ้น ส่วนการต่อยอดอีกขั้นเราจะนำผู้ประกอบการที่มีคุณภาพกลุ่มนี้ไปยื่นจดทะเบียนได้มาตรฐาน มผช. อย่างเต็มรูปแบบเพื่อที่จะให้ผู้ประกอบการได้ดาวถึงขั้นห้าดาวต่อไป
นางพวงทอง ชื่นกรมรักษ์ ประธานกลุ่มแปรรูปผ้าทอสารภี กล่าวว่า ทางกลุ่มมีสมาชิกจำนวน 22 คน ผลิตงานเสื้อผ้าจากฝ้ายและกระเป๋า ก่อนหน้าพบปัญหาในด้านการเย็บ การติดซิปไม่เรียบร้อย ย้อมผ้าสีตกมาก ผ้าโดนแดดสีจางและเนื้อผ้าแข็งไม่อ่อนนุ่ม พอมีโครงการนี้เกิดขึ้นก็มีทีมนักวิทยาศาสตร์ และอาจารย์ลงพื้นที่มาแนะนำกระบวนการด้านการผลิตที่ถูกต้อง นำหลักทางวิทยาศาสตร์มาปรับใช้กับผลิตภัณฑ์ สร้างความมั่นใจให้กับกลุ่ม อย่างเช่น ผลิตภัณฑ์กระเป๋าของกลุ่มมีการยื่นขอมาตรฐานตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 ยังไม่เคยผ่านมาตรฐาน หลังจากนี้จะยื่นขอมาตรฐานอีกครั้งทางกลุ่มมีความมั่นใจว่าจะผ่านมาตรฐาน มผช.อย่างแน่นอน
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ข่าว/ภาพ : จิตลดา คณีกุล ฝ่ายประชาสัมพันธ์ สำนักงานเลขานุการกรม
กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี