
วศ.อว.ลงพื้นที่ตรวจประเมินการควบคุมคุณภาพการผลิตหน้ากากอนามัยแบบผ้า
วันที่ 18-19 สิงหาคม 2563 กลุ่มรับรองคุณภาพผล...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตร “วิทยาศาสตร์การหมักอาหารให้ปลอดภัย” ณ จังหวัดนนทบุรี
วันที่ 5 สิงหาคม 2563 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการ...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี “การแปรรูปมะนาว” ณ จังหวัดชลบุรี
กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทย...

วศ.อว. ลงพื้นที่ให้คำปรึกษาเชิงลึกแก่ผู้ประกอบการ OTOP ประเภทอาหาร ณ จังหวัดเพชรบุรี
วันที่ 23 กรกฎาคม 2563 กลุ่มผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม ส...
พืชให้สี
สีย้อมธรรมชาติจากพืช (Vegetable Dyes) สีย้อมที่ได้จากพืชจัดเป็นกลุ่มสารสีหลักของสีย้อมธรรมชาติ โดยเป็นสีย้อมที่ได้จากทุกส่วนของพืชทั้ง ราก เปลือก ลำต้น เนื้อไม้ ใบ ดอก ผล และเมล็ด ซึ่งสีย้อมกลุ่มนี้มีความหลากหลาย สามารถแบ่งโดยใช้กรรมวิธีการย้อมเป็นเกณฑ์ได้ 2 กลุ่มคือ.-
- การย้อมเย็น หรือการย้อมแบบหมัก เป็นสีย้อมที่ได้จากพืช เช่น ผลมะเกลือ ห้อม และคราม เป็นการย้อมสีจากพืชที่มีกรรมวิธีการย้อมโดยไม่ใช้ความร้อน แต่อาศัยคุณสมบัติธรรมชาติของสารสี และปฏิกิริยาเคมีทางธรรมชาติช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย โดยจะหมักเส้นใยไว้ในน้ำย้อมที่อุณหภูมิปกติ ซึ่งพืชแต่ละชนิดจะมีรายละเอียดวิธีการย้อมที่แตกต่างกันตามชนิดของสารสีที่ได้จากพืช
- การย้อมแบบร้อน สีย้อมธรรมชาติที่ใช้การย้อมแบบร้อน จะเป็นสีย้อมที่ได้จากพืชทั่วไปและครั่ง โดยจะนำวัตถุดิบย้อมสีมาสับให้ละเอียดแล้วต้มให้เดือดเพื่อสกัดสารสีออกจากพืช จากนั้นจึงทำการย้อมกับเส้นใย จะมีการใช้ความร้อนและสารช่วยย้อมช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย
วันที่ 12-14 กันยายน 2561 นางสาวนงนุช เมธียนต์พิริยะ ผู้อำนวยการกองผลิตภัณฑ์อาหารและวัสดุสัมผัสอาหาร พร้อมด้วยทีมนักวิทยาศาสตร์ลงพื้นที่พบกลุ่มผู้ประกอบการ OTOP ในจังหวัดกาฬสินธุ์มุ่งเน้นนำวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาช่วยผู้ประกอบการในพื้นที่ เช่น สมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร สิ่งทอ เพื่อแก้ปัญหากระบวนการผลิต พัฒนาคุณภาพ เพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ และยกระดับคุณภาพผลิตภัณฑ์ให้เป็นไปตามมาตรฐาน ในเขตพื้นที่ อ.เมือง อ.สามชัย อ.คำม่วง อ.สมเด็จ อ.สหัสขันธ์ อ.ท่าคันโท
นางสาวนงนุชฯ กล่าวว่า การยกระดับ OTOP กาฬสินธุ์นี้ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์นำวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม มาถ่ายทอดพร้อมให้คำปรึกษาเชิงลึก ได้ระยะหนึ่งแล้ว ตั้งเป้าพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการประเภทผลิตภัณฑ์ผ้าและเครื่องแต่งกาย เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าย้อมคราม ผ้าพื้นเมืองย้อมสีธรรมชาติ เป็นต้น ซึ่งการติดตามหลังจากได้รับการฝึกอบรม และการให้คำปรึกษาเชิงลึก พบว่าผู้ประกอบการมีความรู้ความเข้าใจในองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ สามารถประยุกต์ใช้ในการย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติให้มีสีสันสดใส ติดทนนาน อีกทั้งสร้างเอกลักษณ์ท้องถิ่นให้กับผลิตภัณฑ์ด้วยสีจากไม้ในพื้นที่ อาทิ ใบยูคา ดอกอัญชัน ขี้หม่อน เห็ดตะปู้ เปลือกยางนา ฯลฯ ในด้านสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร เช่น ลูกประคบสมุนไพรหลังจากนำไปทดสอบในห้องปฏิบัติการพบว่าเชื้อจุลินทรีย์เกินมาตรฐาน จึงใช้หลักวิทยาศาสตร์ในการพัฒนากระบวนการผลิตเพื่อลดเชื้อจุลินทรีย์ปนเปื้อนในวัตถุดิบสมุนไพรที่ใช้เป็นส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ส่งผลเพิ่มมูลค่ายกระดับการผลิตทำให้ผลิตภัณฑ์ได้รับมาตรฐานตรงตามความต้องการของตลาดต่อไป
ด้านนางสุลา ษีบ้านโพน ประธานกลุ่มสตรีผ้าทอบ้านจาน หมู่2 ให้ข้อมูลว่า ทางกลุ่มมีสมาชิกจำนวน 80คน เน้นเป็นผู้ผลิตขายส่งผ้า อาทิ เสื้อ ผ้าซิ่น ผ้าคลุมไหล่ ผ้าสไบ ผ้าโสร่ง ผ้าพันคอฯลฯ ก่อนหน้าที่จะได้รับการอบรมทางกลุ่มใช้สีย้อมผ้าเป็นสีเคมีทั้งหมด แต่เมื่อเข้าร่วมโครงการฯ ได้รับการอบรมถ่ายทอดความรู้ ด้านการย้อมสีธรรมชาติและการตลาด จึงปรับเปลี่ยนมาใช้การย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ โดยใช้วัตถุดิบที่หาได้ในชุมชน พบว่าราคาผ้ามีมูลค่าเพิ่ม ได้รับการตอบรับที่ดีจากกลุ่มลูกค้า สามารถจำหน่ายได้มากยิ่งขึ้น
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ข่าว/ภาพ : จิตลดา คณีกุล ฝ่ายประชาสัมพันธ์ สำนักงานเลขานุการกรม
กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี