ฐานข้อมูลส่งเสริมและยกระดับคุณภาพสินค้า OTOP
วศ.อว.ลงพื้นที่ตรวจประเมินการควบคุมคุณภาพการผลิตหน้ากากอนามัยแบบผ้า

วศ.อว.ลงพื้นที่ตรวจประเมินการควบคุมคุณภาพการผลิตหน้ากากอนามัยแบบผ้า

                             วันที่ 18-19 สิงหาคม 2563 กลุ่มรับรองคุณภาพผล...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตร “วิทยาศาสตร์การหมักอาหารให้ปลอดภัย” ณ จังหวัดนนทบุรี

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี หลักสูตร “วิทยาศาสตร์การหมักอาหารให้ปลอดภัย” ณ จังหวัดนนทบุรี

                         วันที่ 5 สิงหาคม 2563 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการ...

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี “การแปรรูปมะนาว” ณ จังหวัดชลบุรี

วศ.อว. ถ่ายทอดเทคโนโลยี “การแปรรูปมะนาว” ณ จังหวัดชลบุรี

                            กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทย...

วศ.อว. ลงพื้นที่ให้คำปรึกษาเชิงลึกแก่ผู้ประกอบการ OTOP ประเภทอาหาร ณ จังหวัดเพชรบุรี

วศ.อว. ลงพื้นที่ให้คำปรึกษาเชิงลึกแก่ผู้ประกอบการ OTOP ประเภทอาหาร ณ จังหวัดเพชรบุรี

                          วันที่ 23 กรกฎาคม 2563 กลุ่มผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม ส...

Next Tab

พืชให้สี

สีย้อมธรรมชาติจากพืช (Vegetable Dyes) สีย้อมที่ได้จากพืชจัดเป็นกลุ่มสารสีหลักของสีย้อมธรรมชาติ โดยเป็นสีย้อมที่ได้จากทุกส่วนของพืชทั้ง ราก เปลือก ลำต้น เนื้อไม้ ใบ ดอก ผล และเมล็ด ซึ่งสีย้อมกลุ่มนี้มีความหลากหลาย สามารถแบ่งโดยใช้กรรมวิธีการย้อมเป็นเกณฑ์ได้ 2 กลุ่มคือ.-

  • การย้อมเย็น หรือการย้อมแบบหมัก เป็นสีย้อมที่ได้จากพืช เช่น ผลมะเกลือ ห้อม และคราม เป็นการย้อมสีจากพืชที่มีกรรมวิธีการย้อมโดยไม่ใช้ความร้อน แต่อาศัยคุณสมบัติธรรมชาติของสารสี และปฏิกิริยาเคมีทางธรรมชาติช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย โดยจะหมักเส้นใยไว้ในน้ำย้อมที่อุณหภูมิปกติ ซึ่งพืชแต่ละชนิดจะมีรายละเอียดวิธีการย้อมที่แตกต่างกันตามชนิดของสารสีที่ได้จากพืช
  • การย้อมแบบร้อน สีย้อมธรรมชาติที่ใช้การย้อมแบบร้อน จะเป็นสีย้อมที่ได้จากพืชทั่วไปและครั่ง โดยจะนำวัตถุดิบย้อมสีมาสับให้ละเอียดแล้วต้มให้เดือดเพื่อสกัดสารสีออกจากพืช จากนั้นจึงทำการย้อมกับเส้นใย จะมีการใช้ความร้อนและสารช่วยย้อมช่วยให้สารสีติดกับเส้นใย

ขมิ้น

ขมิ้น

ชื่อสามัญ : Turmeric,Curcuma ชื่อวิทยาศาสตร์ : Curcuma longa Linn วงศ์ :&nb...

ขี้เหล็ก

ขี้เหล็ก

ชื่อสามัญ  Siamese senna, Siamese cassia, Cassod tree, Thai copperpod ชื่อวิทยาศาสตร์ ...

ข่า

ข่า

ชื่อสามัญ  Galanga, Greater Galangal, False Galangal ชื่อวิทยาศาสตร์  Alpinia galanga...

คราม

คราม

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Indigofera tinctoria Linn. วงศ์ : PAPILIONEAE ชื่อท้องถิ...

คำฝอย

คำฝอย

ชื่อสามัญ แซฟฟลาวเวอร์ Safflower, False Saffron, Saffron Thistle คําฝอย ชื่อว...

ฉำฉา

ฉำฉา

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Samanea saman (Jacg) Merr. วงศ์ : MIMOSACEAE ชื่อท้องถ...

ตะโก

ตะโก

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Diospyios rhodcalyx. วงศ์ : EBENACEAE ชื่อท้องถิ่น...

ติ้ว

ติ้ว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Gratoxylum tormosurn (Jack) Dyer ssp.pruniflorum (Kurz.) Gogelin วงศ์ : GU...

ทองกวาว

ทองกวาว

ชื่อสามัญ : Flame of the forest, Bastard Teak, Bengal kinotree, Kino tree ชื่อวิทยาศาสตร์...

นนทรี

นนทรี

ชื่อสามัญ  Copper pod, Yellow flame, Yellow Poinciana  ชื่อวิทยาศาสตร์  Peltopho...

ประดู่

ประดู่

ชื่อสามัญ Burma Padauk, Narra, Angsana Norra, Malay Padauk, Burmese Rosewood, Andaman Redwood, Amboyna Wood, Indian rosewood...

ฝาง

ฝาง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Caesalpinia sappan Linn. วงศ์ : CAESALPINIACEAE ชื่อท้อง...

พะยอม

พะยอม

ชื่อสามัญ  Shorea, White Meranti  ชื่อวิทยาศาสตร์ Shorea roxburghii G. Don. ว...

มะพร้าว

มะพร้าว

ชื่อสามัญ  Coconut ชื่อวิทยาศาสตร์  Cocos nucifera L. วงศ์ ARECACEAE...

มะพูด

มะพูด

ชื่อสามัญ  Garcinia  ชื่อวิทยาศาสตร์  Garcinia dulcis (Roxb.) Kurz (บ้าง...

มะหาด

มะหาด

ชื่อสามัญ  Lok Hat ชื่อวิทยาศาสตร์ Artocarpus lakoocha Roxb. (ชื่อพ้องว...

มะเกลือ

มะเกลือ

ชื่อสามัญ  Ebony tree ชื่อวิทยาศาสตร์  Diospyros mollis Griff. วงศ์ ...

มังคุด

มังคุด

ชื่อสามัญ :  Mangosteen ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Garcinia mangostana Linn. ...

ยอบ้าน

ยอบ้าน

ชื่อสามัญ : Great morinda, Tahitian noni, Indian mulberry, Beach mulberry หรือจะเรียกตามแหล่...

ยอป่า

ยอป่า

ชื่อสามัญ : - ชื่อวิทยาศาสตร์ : Morinda coreia Ham. วงศ์ : RUBIACEAE ชื่...

ยูคาลิปตัส

ยูคาลิปตัส

ชื่อสามัญ : Blue gum ชื่อวิทยาศาสตร์ : Eucatyptus glopulus Labill ชื่อท้อ...

สมอไทย

สมอไทย

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Terminalia chebula Retz. วงศ์ : COMBRETACEAE ชื่อท้องถิ...

สะเดา

สะเดา

ชื่อสามัญ : Neem Tree ชื่อวิทยาศาสตร์ : Azadirachta indica A. Juss. (Varsiamensis Valeton)...

สะแกนา

สะแกนา

ชื่อสามัญ Bushwillows, Combretums ชื่อวิทยาศาสตร์ Combretum quadrangulare Kurz. (ชื่อ...

สัก

สัก

ชื่อสามัญ : Teak ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tectona grandis L.f. วงศ์ : VERBE...

ส้มป่อย

ส้มป่อย

ชื่อสามัญ Soap Pod ชื่อวิทยาศาสตร์ Acacia concinna (Willd.) DC. (ชื่อพ้องวิ...

หว้า

หว้า

ชื่อสามัญ : Jambolan Plum, Java Plum, Black Poum, Black Plum ชื่อวิทยาศาสตร์ : Syzygi...

หูกวาง

หูกวาง

ชื่อสามัญ : Bengal Almond, Almond, Sea Almon ชื่อวิทยาศาสตร์ : Treminalia catappa Linn ...

ฮ่อม

ฮ่อม

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Baphicacanthus cusia (Nees) Bremek Zstrobilanthes flaccidfolius (Nees) Imlay วงศ...

เพกา

ชื่อสามัญ  Broken Bones Tree, Damocles tree, Indian trumpet flower ชื่อวิทยาศาสตร์  O...

แกแล/เข

กาแล/เข

ชื่อสามัญ Cockspur thorn ชื่อวิทยาศาสตร์ Maclura cochinchinensis (Lour.) Corner (ชื่อ...

 

 

       สาหร่ายทะเล (Seaweeds) จัดอยู่ในกลุ่มพืชชั้นต่ำที่ยังไม่มีราก ลำต้น และใบที่แท้จริง ไม่มีระบบท่อลำเลียงอาหารจากรากสู่ลำต้นและใบแบบพืชชั้นสูง แต่จะใช้วิธีดูดซับน้ำและแร่ธาตุจากน้ำทะเลสู่เซลล์ต่างๆ โดยตรง เป็นพืชที่ไม่มีดอกและผล สามารถแพร่กระจายพันธุ์ด้วยการสร้างสปอร์และแบ่งตัว สาหร่ายทะเลมีลักษณะหลายแบบทั้งที่เป็นแพลงก์ตอนลอยไปลอยมาในน้ำ บางชนิดมีเซลล์เดียว บางชนิดก็จับตัวกันเป็นกลุ่มหรือเป็นสาย และบางชนิดมีขนาดใหญ่เป็นต้นคล้ายพืชชั้นสูง โดยสาหร่ายทะเลแบ่งเป็นกลุ่มตามโครงสร้างและสีของสารสังเคราะห์ได้ 4 กลุ่ม คือ สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน (Blue-green algae) สาหร่ายสีเขียว (Green algae) สาหร่ายสีน้ำตาล (Brown algae) และสาหร่ายสีแดง (Red algae)

                                                  สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน                                                                                          สาหร่ายสีเขียว

                                                                                   

              (ที่มา : http://www.scottiehobbs.com/blue-green-what-is-in-shakeology/)                           (ที่มา : http://www.dmcr.go.th/download/new_8_7.pdf)
 
                                                        สาหร่ายสีน้ำตาล                                                                                                สาหร่ายสีแดง
 
                                                                                             
 
              (ที่มา : http://www.jsppharma.com/Pharma-knowledge/Kelp-Extract.html)                          (ที่มา : http://www.dmcr.go.th/download/new_8_7.pdf)
 
ส่วนประกอบทางเคมีที่สำคัญของสาหร่ายทะเล ได้แก่
       1. กรดอะมิโน (Amino acid) ซึ่งกรดอะมิโนที่เป็นองค์ประกอบในสาหร่ายทะเล คือ Cysteine, Lysine, Aspartic, Glutamic, Proline, Methionine, Tryptophan, Arginine, และ Ornithine
       2. วิตามิน (Vitamins) ประกอบด้วย วิตามิน เอ, ซี, บี1, บี2, บี12, อี และดี โดยมีผลช่วยในการซ่อมแซมเส้นเลือดที่แตก ช่วยสมานแผล และยังมีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ  
       3. เกลือแร่ (Mineral salts) ประกอบด้วย แมกนีเซียม โพแทสเซียม แคลเซียม และซิลิกอน ช่วยป้องกันเซลล์เหี่ยว และปรับสมดุลเกี่ยวกับความชุ่มชื้นของเซลล์   
       4. แร่ธาตุ (Trace elements) เช่น ไอโอดีน เหล็ก แมงกานีส โบรอน โคบอลต์ ทองแดง สังกะสี โบรมีน นิกเกิล อะลูมิเนียม แบเรียม ไทเทเนียม โครเมียม เป็นต้น ซึ่งแร่ธาตุเหล่านี้ทำหน้าที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยา (Catalysts) และช่วยเร่งปฏิกิริยาทางชีวภาพของสารต่างๆ เพื่อให้ซึมผ่านเข้าสู่ผิวหนังได้อย่างรวดเร็ว
       ประเทศไทยถือเป็นแหล่งผลิตสาหร่ายทะเลตามธรรมชาติเป็นจำนวนมากและมีความหลากหลาย ซึ่งพบสาหร่ายทะเลประมาณ 350 ชนิด เป็นสาหร่ายสีเขียว 100 ชนิด สาหร่ายสีแดง 180 ชนิด และสาหร่ายสีน้ำตาล 70 ชนิด ส่งผลให้มีการนำสาหร่ายทะเลมาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ คือ
       1. ใช้เป็นอาหารมนุษย์ มนุษย์รู้จักนำสาหร่ายมาใช้เป็นอาหารนานนับพันปีแล้ว เนื่องจากอุดมไปด้วยแร่ธาตุที่มีความจำเป็นต่อร่างกายหลายชนิด การบริโภคสาหร่ายส่วนใหญ่พบในประเทศทางเอเชีย โดยเฉพาะจีนและญี่ปุ่น ใช้สาหร่ายสีน้ำตาล (Laminaria) และสาหร่ายสีแดง (Porphyra) หรือที่เรียกว่า จีฉ่าย มาทำอาหารพวกแกงจืด ส่วนสาหร่ายเกลียวทอง (Spirulina) รู้จักกันอย่างกว้างขวางในรูปของอาหารเสริมสุขภาพ เพราะมีคุณสมบัติเด่นคือ มีปริมาณโปรตีนสูง
 
                                                                                    
 
                                                                                       (ที่มา : https://www.posttoday.com/life/life/517314)
 
       2. ใช้เป็นอาหารสัตว์ สาหร่ายทะเลสามารถนำไปเลี้ยงสัตว์กระเพาะเดี่ยว เช่น หมู และสัตว์ปีกได้เป็นอย่างดี รวมทั้ง ยังเป็นอาหารที่จำเป็นอย่างยิ่งต่อการเลี้ยงสัตว์น้ำวัยอ่อนที่กินพืชเป็นอาหาร เช่น ปลา กุ้ง และแพลงก์ตอนสัตว์
       3. ใช้ในการกำจัดน้ำเสีย สาหร่ายทะเลใช้ในการกำจัดน้ำเสียร่วมกับแบคทีเรีย โดยแบคทีเรียจะทำหน้าที่ย่อยสารประกอบอินทรีย์ต่างๆ ที่มีอยู่ ได้แก่ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน ให้เป็นสารประกอบอนินทรีย์ เช่น แอมโมเนีย ไนเตรต คาร์บอนไดออกไซด์ และเกลือแร่ต่างๆ สำหรับสาหร่ายที่ได้จากระบบกำจัดน้ำเสียนี้อาจนำมาใช้เป็นอาหารสัตว์ ปุ๋ยพืชสด หรือใช้ในการทำแก๊สชีวภาพ
       4. ใช้เป็นปุ๋ยชีวภาพ สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินรู้จักกันแพร่หลายในการใช้เป็นปุ๋ยชีวภาพ ซึ่งสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินในนาข้าวบางชนิดสามารถตรึงไนโตรเจนในอากาศให้เป็นสารประกอบไนโตรเจน เช่น แอมโมเนีย ทำให้ข้าวเจริญเติบโตได้ดี
       5. ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง สาหร่ายประกอบด้วยสารเคมีบางชนิดที่ช่วยในการรักษาผิวหนัง จากการศึกษาในประเทศญี่ปุ่นพบว่า เครื่องสำอางที่ใช้สาหร่ายหรือสารสกัดจากสาหร่ายเป็นส่วนผสมจะช่วยให้ผิวพรรณดี และลดริ้วรอยได้ 
       6. ใช้ในอุตสาหกรรมยา มีการทดลองใช้สาหร่ายเกลียวทองในการป้องกันและรักษาโรค เช่น โรคเบาหวาน โรคกระเพาะอาหาร รวมถึงช่วยลดความเครียดและความไม่สมดุลในร่างกาย โดยสาหร่ายที่สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทยแยกได้ จากดินนาจังหวัดพิษณุโลก พบว่า สามารถผลิตสารปฏิชีวนะที่มีคุณสมบัติยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียบางชนิดได้
       7. ใช้ในอุตสาหกรรมอื่นๆ สาหร่ายสีแดง เช่น สาหร่ายผมนาง (Gracilaria) สามารถนำไปสกัดเป็นวุ้น เพื่อใช้ในการประกอบอาหารและเป็นอาหารเลี้ยงเชื้อจุลินทรีย์ สาหร่ายสีน้ำตาลบางชนิดสามารถนำไปสกัดเพื่อใช้ในการผลิตนม ขนมปัง ไอศกรีม ขนมหวาน ลูกกวาด สบู่ และแชมพูสระผม  
 
                                                 ปุ๋ยชีวภาพจากสาหร่ายทะเล                                                                               ผลิตภัณฑ์ยาจากสาหร่ายทะเล
 
                                                                                                 
 
                                 (ที่มา : http://www.tistr.or.th/tistrblog/?p=2494)                                                          (ที่มา : http://biology.ipst.ac.th/?p=945)
 
       ปัจจุบันความนิยมบริโภคสาหร่ายทะเลเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากอุดมไปด้วยสารอาหารและแร่ธาตุต่างๆ ที่มีคุณประโยชน์ต่อร่างกาย แต่สาหร่ายทะเลมีปริมาณโซเดียมค่อนข้างสูง ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง หรือโรคไต จึงไม่ควรรับประทานสาหร่ายทะเลมากจนเกินไป หรือรับประทานติดๆ กันเป็นเวลานาน และหากสาหร่ายทะเลขึ้นอยู่ในบริเวณที่มีสารพิษปนเปื้อน เมื่อบริโภคเข้าไปสารพิษนั้นก็จะเข้าสู่ร่างกาย เพราะสาหร่ายทะเลสามารถดูดซับสารที่อยู่ในทะเลได้ดี
 
เอกสารอ้างอิง
สำนักอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. “สาหร่าย” พืชมหัศจรรย์ สารพันประโยชน์
       [ออนไลน์]  [อ้างถึงวันที่ 13 มีนาคม 2561].  เข้าถึงจาก : http://www.dmcr.go.th/download/new_8_7.pdf
อัญชุลี  เลิศสงคราม. สาหร่ายทะเล (Seaweeds).  [ออนไลน์]  [อ้างถึงวันที่ 13 มีนาคม 2561].  
       เข้าถึงจาก : https://www.gpo.or.th/Portals/6/Newsletter/RDINewsYr23No2-4.pdf
อาภารัตน์  มหาขันธ์. สาหร่ายทะเลที่นิยมบริโภค. สาหร่าย...มากคุณค่า...โอชารส
       กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย, 2547, หน้า 10-31.